Terugblikken en vooruitkijken met Jan Nooitgedagt, voorzitter Raad van Commissarissen

De balans tussen globalisering en eigen industrie

"De vraag of globalisering goed is of dat we juist meer voor onze eigen industrie moeten opkomen, speelt sterker dan ooit," begint Jan Nooitgedagt, "we zetten overal vraagtekens bij. Binnen Invest-NL, maar eigenlijk in de hele samenleving, heerst de overtuiging dat de noodzakelijke transities vooral moeten doorgaan. Dat geldt voor verduurzaming in het algemeen en voor de afbouw van fossiele brandstoffen in het bijzonder. De roep om water bij de wijn te doen is groot, maar we hebben een verantwoordelijkheid naar de toekomst. Onze missie voor een duurzame toekomst is groter dan korte termijn compromissen."

Hij wijst op de huidige economische situatie: "Met een historisch lage overheidsschuld is er ruimte om te investeren. Rendement moet niet alleen financieel goed zijn, maar ook maatschappelijke waarde opleveren. Het argument dat je geen financiering kunt krijgen, mag niet betekenen dat je de transities niet aangaat."

Trots op de groei van Invest-NL

"Een van onze belangrijkste rollen als RvC is het dienen als klankbord voor de Raad van Bestuur. We zijn gegroeid van een eenhoofdig bestuur naar een driekoppig bestuur en ik ben erg trots op de samenstelling die er nu staat. We bestaan pas vijf jaar en zijn eigenlijk nog steeds een start-up. Toch is Invest-NL in die korte tijd onmisbaar geworden voor het Nederlandse bedrijfsleven. Dat was drie of vier jaar geleden nog niet het geval. We moeten onszelf niet te veel op de borst kloppen, maar we staan wél op de kaart – dankzij de inzet van al onze medewerkers en het vertrouwen van onze omgeving."

Uitdagingen en toekomstvisie

"Het goed beheren van onze deelnemingen wordt steeds belangrijker. Aandacht voor de bestaande portefeuille groeit, en tegelijkertijd moeten we zorgen dat we goed, jong talent aantrekken. Onze kracht is dat er consensus is over de koers die we varen. We moeten met elkaar in gesprek blijven om processen doelmatig en efficiënt te houden. Ruimte voor discussie is goed, maar het moet wel tot concrete beslissingen leiden."

Hierbij ziet Jan een belangrijke rol voor het leiderschap binnen Invest-NL: "Het is de kunst van goed management om ervoor te zorgen dat er vertrouwen is in de besluiten die worden genomen. Ik voorzie tegenwind op het gebied van verduurzaming en de snelheid waarmee we willen vergroenen. Onze investeringen hebben echter nu eenmaal langere looptijden. Misschien moeten we onze impactdoelstellingen juist eerder vergroten dan verkleinen."

Invest-NL als brede, nationale financierings- en ontwikkelingsinstelling

"Om onze doelen te halen, kunnen we niet alleen rekenen op start-ups en scale-ups; we moeten de private sector nog sterker stimuleren om mee te doen." Jan blikt hiermee terug op de gesprekken in de Raad van Commissarissen over de verdere verbreding van Invest-NL: "Binnen de RvC is er een zeer positieve houding over de verbreding van Invest-NL. Dit betekent meer middelen, een bredere scope en de verkenning van een mogelijke integratie met Invest International. Onze voorwaarde is dat de kwaliteit van processen en mensen gewaarborgd blijft. Dit is des te belangrijker omdat we met belastinggeld werken. Zorgvuldigheid staat altijd voorop, maar doelmatigheid moet leidend zijn."

Hij voegt toe: "We moeten ons niet te veel richten op interne ontwikkelingen. Onze rol naar buiten, naar de markt, is cruciaal."

Lessen en nalatenschap

"Ik ben het meest trots op de menselijke kant van onze groei. We hebben de tijd ook meegehad; de rol van de overheid in het bedrijfsleven neemt toe, en dat is belangrijk. De risico’s van de samenleving kunnen niet alleen door bedrijven worden gedragen. Invest-NL kan hier echt een verschil maken. Ik heb ook veel geleerd tijdens vijf jaar Invest-NL.” Jan benadrukt de rol van mensen in organisaties: “Alles draait uiteindelijk om mensen en relaties, binnen en buiten de organisatie. In het begin waren er genoeg mensen die zeiden dat ze niet zaten te wachten op Invest-NL. Je leert ook dat een organisatie in sneltreinvaart groeit en dat niet iedereen dat tempo kan bijhouden. Dat leidt tot vernieuwing en ook dat is een gezonde ontwikkeling. We hebben ook geleerd dat bestuurlijke capaciteit cruciaal is. Het maatschappelijk draagvlak groeide mee."

Advies aan de opvolger

"Ik hoop dat de focus blijft. We moeten oppassen dat we niet té breed worden en impact centraal blijft staan. Verwachtingen en het waarmaken ervan moeten in balans blijven, en onze missie mag niet uit het oog worden verloren. En ik herhaal het nog maar een keer: rendement wordt vaak alleen financieel bekeken, maar er is ook een maatschappelijke winst- en verliesrekening. Ook die moet in evenwicht blijven, en dat vereist constante aandacht. De overheid en Invest-NL moeten ervoor zorgen dat de markt wél werkt, ook in transities waar de risico’s groot zijn. Soms nemen wij het financiële risico, maar de bijdrage aan de maatschappelijke winst- en verliesrekening kan dan zoveel groter zijn."

Jan Nooitgedagt blikt tevreden terug en zegt met een goede glimlach: "Toen ik werd gevraagd voor deze rol, dacht ik: ‘Nu kan ik eindelijk iets nuttigs doen.’ Ik ben oprecht dankbaar voor de reis die ik met Invest-NL heb mogen maken."

Contact

Meer weten of vragen? Neem contact met mij op!

Blijf op de hoogte van nieuwe investeringen, duurzame innovaties en inspirerende ondernemersverhalen. Schrijf je in voor de maandelijkse Invest-NL nieuwsbrief!