Blended finance als sleutel voor de transitie naar groene waterstof

Nederland heeft de ambitie om in 2030 4GW aan elektrolysevermogen te realiseren. Deze ambitie, vastgelegd in het Nationaal Waterstof Programma, staat onder druk door veranderende marktomstandigheden. Investeringsbeslissingen voor de bouw van elektrolysers blijven achter, voornamelijk vanwege de hoge kosten van groene waterstofproductie vergeleken met grijze waterstof. Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) verzocht Invest-NL om te onderzoeken hoe dit financieringsvraagstuk anders kan worden benaderd.

Wat is een elektrolyser? 

​Een elektrolyser splitst water (H₂O) in waterstof (H₂) en zuurstof (O₂) via elektrolyse, waarbij elektriciteit chemische bindingen breekt. Dit proces produceert waterstof als schone energiedrager, vooral wanneer hernieuwbare energie wordt gebruikt. Groene waterstof, geproduceerd met hernieuwbare elektriciteit, is cruciaal voor een duurzame energietransitie.

Alternatieve financiering voor groene waterstof

Vorige week hebben we een visiedocument gepubliceerd over blended finance. Deze structureringsmethodiek combineert publieke en private middelen om projecten met een hoog risico toch financierbaar te maken, en daar waar mogelijk de publieke financiering deels of geheel revolverend te maken. Zo kan bijvoorbeeld door met publiek geld de onrendabele top in de businesscase voor elektrolysers af te dekken privaat geld aangetrokken worden, waardoor de markt voor groene waterstof rendabel kan worden gemaakt.

Lees hier meer over onze visie op blended finance.

In de publicatie 'Alternatieve financieringsvormen voor groene waterstof elektrolysers' brengt Invest-NL in kaart welke financieringsproducten de overheid in kan zetten om de verschillende risico’s af te dekken.

Risico’s afdekken met publiek geld

Het rapport van Invest-NL laat de belangrijkste risico’s voor de business case voor elektrolysers zien. Voor elk van deze risico’s identificeert het rapport blended finance producten die ingezet kunnen worden om de risico’s af te dekken.

Een greep uit de genoemde blended finance producten, in volgorde van tijd waarin ze het beste ingezet kunnen worden:

• Garantiestelling voor vaste waterstofprijs:
  dit garandeert een vaste verkoopprijs voor waterstof, waardoor prijsrisico’s worden gemitigeerd en lange termijn investeringen worden gestimuleerd.
• PPA garantiestelling/-fonds:
  dit fonds biedt garanties voor Power Purchase Agreements, waardoor het eenvoudiger wordt voor projecten om de benodigde energiecontracten af te sluiten zonder grote kapitaalinvesteringen vooraf.
• Stand-by cost-overrun faciliteit:
  een faciliteit die kostenoverschrijdingen opvangt tijdens de bouw en operationele fasen, waardoor projecten financiële zekerheid krijgen en vertragingen beter kunnen opvangen.
• Contract-for-difference:
  een subsidie-instrument dat een vaste prijs biedt voor de geproduceerde waterstof, wat prijsonzekerheid vermindert en investeringszekerheid verhoogt.

Publiek en privaat kapitaal samenbrengen voor de grote transities

De toepassing van blended finance producten kan een katalysator zijn voor het financierbaar maken van projecten en ondernemingen die belangrijk zijn voor de grote maatschappelijke transities naar een duurzaam en innovatief Nederland. Door de juiste combinatie van publieke en private financiering in te zetten, kan Invest-NL projecten helpen realiseren die anders niet van de grond zouden komen.

"Met blended finance maken we financierbaar wat nu niet financierbaar lijkt. Dit rapport biedt handvatten om de opschaling van elektrolyse in Nederland te versnellen, en daarmee groene waterstof de norm te maken," aldus Dolores de Rooij, senior business development manager bij Invest-NL.

Door samen te werken met marktpartijen en de overheid, kunnen we de financiële drempels verlagen en de weg vrijmaken voor een duurzamere toekomst.